Wyjazd z dzieckiem za granicę. O czym należy pamiętać?

Wyjazd z dzieckiem za granicę to często skomplikowane przedsięwzięcie. Zwykle jest mnóstwo formalności do załatwienia zarówno w Polsce, jak i w kraju, do którego postanawiasz wyjechać, do tego dochodzi rozłąka z najbliższymi i odnalezienie się w nowym miejscu i kulturze. Nie da się ukryć, że często może to być też dla dziecka niezwykle trudne przeżycie. O czym należy pamiętać wyjeżdżając z dzieckiem za granicę? Jak przygotować dziecko do przeprowadzki? Jak z nim rozmawiać? O tym w poniższym wpisie TransferGo.

Dokumenty dla dziecka niezbędne do wyjazdu za granicę

Aby wyjazd z dzieckiem za granicę doszedł do skutku, każde dziecko, niezależnie od wieku musi posiadać ważny dokument tożsamości uprawniający do przekraczania granicy. W zależności od tego, gdzie zamierzamy wyjechać, jest to paszport bądź dowód osobisty. Podróże pomiędzy krajami strefy Shengen nie zwalniają z obowiązku posiadania tych dokumentów.

Wniosek o paszport można złożyć osobiście w urzędzie bądź przez Internet. Niezbędna jest także zgoda drugiego opiekuna. Należy przygotować:

• jedno aktualne, kolorowe zdjęcie
• dowód opłaty za paszport
• ważne dowody osobiste lub paszporty obojga rodziców/opiekunów prawnych
• jeśli drugi rodzic nie składa zgody samodzielnie-zgodę z notarialnym poświadczeniem podpisu
• jeśli drugi rodzic jest pozbawiony praw rodzicielskich lub są one ograniczone – dokument określający zakres władzy rodzicielskiej
• orzeczenie sądu rodzinnego, w przypadku braku możliwości uzyskania zgody matki lub ojca

Na paszport czeka się około miesiąca od złożenia wniosku. Dziecko do 12 lat otrzyma paszport na 5 lat, natomiast dziecko do 18 lat na 10 lat.

Opłaty za paszport są następujące:

• dziecko do 12 lat – 30 zł (z kartą dużej rodziny – 15 zł)
• dziecko do 18 lat – 70 zł (z kartą dużej rodziny 35 zł)

Więcej informacji na ten temat znajdziecie tutaj: https://www.gov.pl/web/gov/uzyskaj-paszport-dla-dziecka. Należy także pamiętać, że nie zawsze sam paszport wystarczy. Do przekroczenia granicy może być również potrzebna wiza.

Dodatkowo wyjazd z dzieckiem za granicę na dłużej niż 6 miesięcy należy zgłosić najpóźniej w dniu, w którym opuszcza się kraj. Można to zrobić w urzędzie gminy lub przez Internet.

Podróż z jednym z rodziców

Jeśli chodzi o wyjazd z dzieckiem za granicę z jednym z rodziców, nie ma jednoznacznych, ogólnoeuropejskich przepisów regulujących tę kwestię. W związku z tym warto zorientować się przed planowanym wyjazdem o jakie dokumenty możemy zostać poproszeni. Można skontaktować się polskim konsulatem w kraju, do którego się udajemy lub z przewoźnikiem. Jeśli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, wybierając się za granicę, rodzice powinni wspólnie decydować i wyrazić zgodę na wyjazd dziecka. Zgoda na podróż pod nieobecność drugiego rodzica powinna być sporządzona notarialnie.

Ubezpieczenie

Warto wyrobić dla dziecka europejską kartę ubezpieczenia zdrowotnego, czyli tzw. EKUZ, która może się przydać w pierwszych tygodniach pobytu w nowym kraju.

Karta daje prawo do leczenia w krajach Unii Europejskiej, Islandii, Liechtensteinie, Norwegii, Szwajcarii oraz Wielkiej Brytanii. Karta ta uprawnia do niezbędnych świadczeń zdrowotnych, nie refunduje natomiast leczenia planowanego.

Wniosek o kartę można złożyć osobiście w oddziale NFZ, e-mailem lub pocztą tradycyjną.

Na wyjazd z dzieckiem za granicę zalecane jest również wykupienie ubezpieczenia dodatkowego, które zawiera NNW, OC w życiu prywatnym czy ubezpieczenie bagażu.

Jak przygotować dziecko do nowego otoczenia?

Wyjazd z dzieckiem za granicę może powodować u najmłodszych duże napięcie emocjonalne i stres. Przeprowadzając się za granicę dziecko musi rozstać się z kolegami i koleżankami, dziadkami, swoim pokojem i znanym otoczeniem. Zmieni się dla niego prawie cały świat, ludzie wokół będą mówić w obcym języku. Dlatego ważne jest, by odpowiednio przygotować je do tego wydarzenia i porozmawiać z nim o wszystkich jego obawach. To pomoże w późniejszej adaptacji w nowym miejscu. 

Wytłumacz mu, dlaczego się przeprowadzacie i dokąd. Jeśli macie taką możliwość, odwiedźcie nowe miejsce przed przeprowadzką, a jeśli nie, to niech dziecko zobaczy chociaż jego zdjęcia. Odpowiadaj na pytania dziecka i okaż wsparcie, jeśli ma jakieś obawy.

Gdy przeprowadzasz się z dzieckiem w zupełnie nowe miejsce i kulturę, warto zaznajomić się z nimi jeszcze przed wyjazdem. Poczytajcie razem książki na temat kraju, do którego wyjeżdżacie, pooglądajcie filmy dokumentalne, poszukajcie informacji w internecie. Dowiedzcie się, jakie tradycje panują w Waszym przyszłym domu, jakie mogą pojawić się różnice kulturowe. Zaplanujcie zwiedzanie okolicznych atrakcji. Poszukajcie w nowym miejscu polskich ośrodków kulturalnych, które pomogą dziecku podtrzymać poczucie więzi z krajem swojego pochodzenia, a tym samym dadzą pewne poczucie bezpieczeństwa. Staraj się zainteresować dziecko nowym miejsce zamieszkania, a może wyprowadzka stanie się dla niego pozytywnym i ekscytującym doświadczeniem.

Jak przygotować dziecko do nowej szkoły?

Zmiana szkoły jest dla dziecka ogromnym stresem. Będzie on mniejszy, jeśli wszystko dobrze zaplanujesz – jeszcze przed wyjazdem poczytaj o tym, jak wygląda system szkolnictwa w danym kraju, jak funkcjonuje szkoła, jak wygląda program nauczania, jakie lektury dziecko powinno przeczytać itp. Opowiedz mu o tym, czym będzie różnić się nowa szkoła od poprzedniej. Gdy dziecko już rozpocznie naukę w nowej placówce, codziennie upewniaj się czy idzie na lekcje przygotowane i odrobiło zadania domowe. Pytaj, jak się czuje i jak było w szkole. Możesz też porozmawiać z wychowawcą i zarysować mu sytuację. Nauczyciel może poprosić swoich uczniów, aby zaopiekowali się nowym kolegą czy koleżanką.

Wytłumacz dziecku również, że powinno odnosić się do wszystkich z szacunkiem i że samo też na ten szacunek zasługuje.

Pamiętaj, że na początku dziecku może być trudno nawiązywać relacje z kolegami i koleżankami ze szkoły ze względu na barierę językową. Jeszcze przed wyjazdem rozważ zapisanie pociechy na lekcje języka, którym będzie się posługiwać jego nowe otoczenie. Jeśli pozna wcześniej jego podstawy, łatwiej odnajdzie się w późniejszych realiach. Pamiętaj jednak, że na co dzień, w domu, w podstawowych relacjach dziecko nie musi posługiwać się językiem obcym. Z czasem zacznie łączyć dwa języki, z rodziną będzie rozmawiać w języku polskim a z kolegami w obcym. Dzieci bardzo szybko uczą się języków obcych i nie mają oporów w komunikowaniu się, tak jak to często bywa wśród dorosłych.

Jak przygotować dziecko do rozłąki z najbliższymi?

Jeśli chodzi o wyjazd z dzieckiem za granicę, jednym z najtrudniejszych aspektów wyprowadzki do innego kraju może okazać się dla dziecka rozłąka z najbliższymi. Nie chodzi tylko o rodzinę, czyli dziadków, ciocie i wujków, ale też o znajomych ze szkoły. Dla dzieci i nastolatków relacje z rówieśnikami są niezwykle ważne. Młody człowiek często w oparciu o nie buduje swoją tożsamość i poczucie własnej wartości. Na szczęście w dzisiejszym świecie dość łatwo jest utrzymywać kontakty dzięki wszechobecnemu internetowi i różnym komunikatorom. Postaraj się wytłumaczyć dziecku, że rozłąka na pewno będzie trudna, ale będzie mogło porozmawiać z najbliższymi, kiedy tylko będzie tego potrzebować.

Wyjazd z dzieckiem za granicę na pewno na początku może wydawać się ciężkim doświadczeniem zarówno dla dziecka, jak i dla rodziców. Pamiętajmy jednak, że dzieci mające wsparcie w dorosłych szybciej zaaklimatyzują się w nowym kraju i po paru miesiącach będą się czuły jak w domu.